Ruhların Kaçışı Film İncelemesi

Ruhların Kaçışı, Hayao Miyazaki’nin imzasını taşıyan orijinal ismi; Spirited Away olan animasyon filmidir. Miyazaki, insan ve doğa merkezli temalar işlerken tüm kariyeri boyunca işlediği bütün temaları bir filmde topladığını söyleyebiliriz. Film, 30,80 milyar Yen kazanarak Japonya’nın en çok gişe yapmış film ünvanına sahip.” En İyi Uzun Metrajlı Animasyon Oscar’ ı ” kazanan İngilizce olmayan ilk yapımdır. Aynı zamanda Oscar’a aday olan ilk animedir. 75. Akademi Ödülleri’ nde ; En İyi Animasyon dalında Oscar’a ,52. Berlin Film Festivali’nde ise Altın Ayı Ödülü’ne sahip olmakla birlikte toplamda 20 ödülün sahibi olmuştur. Film, Japonya sinemasının en başarılı filmi olarak rekoru hâlâ elinde tutuyor.

Geleneksele bağlı ve yaratıcı

Miyazaki’nin filmlerinde keskin hatlara rastlanmaz. Her iyiliğin altında bir kötülük olduğu gibi her kötülüğün altında da bir iyilik yatar. Filmlerindeki en önemli unsurlardan biri de Japon kültürüne yer vermesidir. Geçmişten günümüze gelen kültürü çağa ayak uydurarak unutulmasını engellemeyi yeğler. Japon sanatı, batı sanatına göre evren ve doğa merkezli olması hasebiyle filmlerinde bu unsurlara çok yer verilir. İnsan her zaman doğanın bir parçasıdır.

Ruhlar alemine geçiş

Chihiro, anne ve babasıyla yeni taşınacakları kasabaya doğru yol almaktadır. Bu durumdan oldukça rahatsız olan Chihiro çok mutsuzdur. Yanlış yola giren aile, yolun sonundaki tüneli çok merak ederler ve tünelden içeri girerler. Chihiro, ürkmüş bir halde ısrarla geri dönmeleri gerektiğini söyler. Ancak anne ve babası bu doğaüstü manzara karşısında adeta büyülenir. Farketmeden ruhlar alemine geçiş yapan aile, buldukları bir restorantta yemek yemeye başlar. Chihiro, yemek yemeyi reddeder ve etrafı gezmeye başlar. Her yerde restorant vardır. Ama etrafta tek bir insan bile yoktur. Akşam olmaya yakın bir hamamın önüne giden Chihiro’ yu Haku isminde bir çocuk karşılar. Ona buradan gitmesi gerektiğini, birazdan akşam olacağını söyler. Korkuyla anne babasının yanına giden Chihiro, anne babasını domuza dönüşmüş bir halde bulur. Etraf ruhlarla doludur. Haku adında ki çocuk panik halindeki Chihiro’ya yardım edeceğini söyler. Chihiro, büyünün bozulup, gerçek aleme geçebilmenin tek yolunun ruhlar aleminde ki o hamamda çalışmak olduğunu öğrenir. Fantastik bir maceraya atılan Chihiro, türlü zorluklarla karşılaşacaktır.

İsimler ve Karakterler

Karakterlerin isimleri, karakterlerle doğrudan bağlantılıdır. Örneğin hamamın patronu Yubaba’nın isminin anlamı, hamam cadısıdır. İkizi Zeniba, para cadısı anlamına gelir. Chihiro, bin hayaler ya da arayış anlamındadır. Koca bebek Boh, oğlan ya da erkek çocuk anlamlarına gelir.

Karakter Analizleri

Filmin açılış sahnesinde; Chihiro halinden memnun olmayan, şımarık bir çocuk olarak çıkıyor karşımıza. Ancak, anne babasını kurtarmak için bazı sorumlulukların altına girdiğinde, kademe kademe nasıl olgunlaştığına şahit oluyoruz. Her zaman destekçisi olan Haku, aslında bir nehir ruhu. Ancak; nehir kuruyup, üzerine apartman diktikleri için gidecek bir yeri yok. Yubaba’ nın ismini ve geçmişini çalmasıyla , geçmişe dair hiçbir şey hatırlamıyor. Filmde, Yubaba’nın insanların ismini çalması aslında mitolojik kökenlidir. Japonların dini inancı Shinto’ ya göre insanların sahip oldukları en önemli şey, isimleridir. Yubaba, filmde kapitalizmi temsil ediyor. Çok güçlü, kudretli gibi ama çalışanları olmadan bir hiç. Çalışanların, zengin bir müşteri geldiğinde Yubaba’yı hesaba almayıp, müşteriye itaat etmeleri de bunun en güçlü örneği. Önlerinde ki bütün yemekleri yiyen, Chihiro’nun anne babası ise doyumsuzluğu, açgözlülüğü temsil ediyor. Hamama gelen korkunç yaratığı, ilk gördüklerinde koku tanrısı sanmaları ve içinden çıkan pisliklerin temizlenmesiyle aslında onun ırmak tanrısı olduğu anlaşılması, Miyazaki’nin başından geçen gerçek bir olaya dayanıyor. Gizemli karakterlerden Suratsız, en merak edilenlerden. Bir söylentiye göre yüzü, aynı zamanda bir benliği olmadığı için çevresindekilerle iletişim kurabilmek adına birini yutup, onun sesiyle konuşmasıdır. Oyuncuların sahneye maskeyle çıktığı, Japon müzikal draması NO buradan gelmektedir. Miyazaki, her filmine Japon kültüründen bir şeyler katıyor. Bu yüzden de daima zirvede kalmayı başarıyor. Amacı da kültürlerini yeni nesillere aktarmak, unutulmasını önlemek…