Sanat mı Toplum İçin Yoksa, Toplum mu Sanat İçin?

Aslında her izlediğiniz film, dizi, tiyatro, stand up ya da herhangi bir program üzerinizde izler bırakıyor. O filmin replikleri, o tiyatronun sahneleri veya o stand up’taki bir şaka aklınızda kalıyor. Peki ya sanatçılar için de durum aynıysa… Sanat ve toplum birbirine iç içe kavramlar. Aslında her ikisi de birbirinden besleniyor. Biz de sizin için ikisi arasındaki ilişkiyi inceledik.

Sanattan Özenerek Hayatı Oluşturma

Pokeman çocuğu bilirsiniz, hani kendisini pikachu zannedip kendini balkondan aşağı atıp ülkemizde bu animenin yasaklanmasına sebep olan çocuk. Aslında trajik bir durum ama çocukluğuna verilebilir elbette. Peki ya Kurtlar Vadisi veya Çukur gibi dizilere özenip şiddet uygulayan insanların neyine verebiliriz? Dizilerimizde meşrulaştırılan çok eşlilik ve “kadının hakkı yoktur” mesajlarına özenen aile yapılarının neyine verebiliriz? Şimdi kafanızda bir düşünce oluştuysa bunun bir de diğer yanından bakalım.

Toplumdan Özenerek Sanatı Besleme

Ülkemizde Kurtlar Vadisi yayınlanmadan cinayet vakaları sıfır mıydı? Bu topraklarda yıllardır kadınlar susturulmadı mı? Hatta başlık parası gibi bir adetle küçücük çocuklar mal gibi satılmadı mı? Maalesef daha niceleri ülkemizde yaşandı. İyi tarafından bakacak olursak, Cem Yılmaz’ın A.R.O.G. filmindeki uzay gemisine taş atan adam haberlerimize filmden yıllar önce çıkmadı mı? Bizi yanlış şeylere özendiriyor denilen dizi veya film sahnelerine biz gerçek hayatta şahit olmadık mı?

Yanlışa Özenen Sanat mı Toplum mu?

Sanat da toplum da yapısı gereği her şeyden beslenebilir. Dünya genelinde bakacak olursak sanat her zaman toplumun bir bölümünü yansıtmayı başarmıştır. Her toplumu yansıtan sanat ürünleri ise bu yüzden çok kıymetlidir. 80 milyon nüfuslu Türkiye Cumhuriyeti’nde Hababam Sınıfı serisine iğretiyle bakan insan sayısı yok denecek kadar azdır mesela. Lakin son dönemlerde toplum arasındaki ayrışmalar da büyük ölçüde artmıştır. Bir Don Juan ile bir köylünün farklılıkları çok fazla artmış ve son dönemde sosyal medya ile toplumun büyük çoğunluğu “ben merkezci” olmuştur. Böylelikle toplumun her parçasını kucaklayan sanat eserleri konusunda kıtlık artmıştır.

Yanlış Yere Bakmak

Sanat eleştirilemez değildir ama ilk bakmamız gereken yer de sanat değildir. Suçu sanata ve sanatçıya atmak yanlış olur. Bazen bu sanat eserleriyle kendimizi keşfedebiliyoruz. Eğer şiddet içerikli bir dizi izleyip şiddet uyguluyorsak bu içimizdeki şiddetin aslında dışarıya dönmesi değil midir? Hiçbir insan tamamiyle olmadığı biri gibi hareket edemez. Biz içimizdeki kötü hisleri, kötü düşünceleri ne kadar kontrol edebilirsek o kadar sanata doğru bakmayı öğreniriz. Ne zaman beyazı popüler yaparsak o zaman siyah bir tablodaki ışığı görebiliriz. Sanatçılar da toplumun bir kemsidir. O nedenle toplum kendini geliştirirse sanat da kendini geliştirecektir.

Toplum kendini geliştirirse; sanat, spor, bilim, kültür ve toplumla oluşan her şey de gelişecektir. Önce içimizdeki katili öldürmeliyiz ki sanat eserindeki katili görebilelim.